Tin chuyên ngành
                            stdClass Object
(
    [post_id] => 914
    [category_id] => 15
    [id] => 15
    [language_code] => vi
    [title] => Tin chuyên ngành
    [description] => Tin chuyên ngành
    [slug] => tin-chuyen-nganh
    [meta_title] => Tin chuyên ngành di truyền
    [meta_description] => Cập nhật những thông tin khoa học giá trị của ngành di truyền y học của Việt Nam và trên khắp thế giới.
    [meta_keyword] => Tin chuyên ngành,tin tức
    [content] => 
    [parent_id] => 4
    [thumbnail] => 
    [banner] => _mg_4169.jpg
    [is_featured] => 
    [files] => 
    [style] => 
    [class] => 
    [type] => post
    [order] => 2
    [is_status] => 1
    [created_time] => 2019-08-29 13:36:14
    [updated_time] => 2022-03-03 21:12:09
    [created_by] => 
    [updated_by] => 
    [ratting] => 
    [retionship] => 
    [question] => 
    [url_video] => 
    [link] => 
    [i_con] => 
)
1                        

Bất ngờ 11 loại thực phẩm dễ gây dị tật thai nhi mẹ bầu cần tránh

Ngày đăng : 30-11--0001
Ngày cập nhật: 23-05-2022
Tác giả: Gentis
Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng không nhỏ tới sự hình thành và phát triển của thai nhi và cũng là một trong những tác nhân gây dị tật thai nhi mà mẹ bầu không thể xem thường. Thấu hiểu điều đó, trong bài viết dưới đây GENTIS sẽ gửi đến bạn danh sách 11 loại thực phẩm gây dị tật thai nhi mà mẹ bầu cần tránh. Mẹ theo dõi nhé!
Nội dung chính

thực phẩm gây dị tật thai nhi

Các thực phẩm dễ gây dị tật thai nhi mà mẹ nên tránh

1. Điểm danh thực phẩm làm tăng nguy cơ thai nhi bị dị tật

Dưới đây là danh sách thực phẩm có làm tăng nguy cơ thai nhi bị dị tật:

1.1. Cá chứa nhiều thủy ngân

Cá là nguồn thực phẩm bổ sung lượng lớn protein, omega-3 và rất ít chất béo bão hòa giúp thúc đẩy sự phát triển của não bộ và thị giác của thai nhi. Tuy nhiên, cá chứa nhiều thủy ngân không những không mang lại những lợi ích kể trên mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển của thai nhi, đặc biệt là hệ thống thần kinh, thận và hệ miễn dịch. 

Thủy ngân là nguyên tố kim loại có độc tính cao và thường thấy ở vùng nước biển bị ô nhiễm. Vì vậy, các loài cá ở vùng này thường có hàm lượng thủy ngân khá cao. Một số loại cá chứa hàm lượng thủy ngân ở mức cao mà mẹ bầu cần tránh, điển hình là: 

  • Cá ngừ (đặc biệt là cá ngừ mắt to).
  • Cá kiếm. 
  • Cá mập. 
  • Cá thu vua.

Theo khuyến cáo của FDA, mẹ bầu nên bổ sung khoảng 3 lần/tuần các loại cá chứa ít thủy ngân như cá cơm, cá tuyết, cá bơn, cá hồi,...

cần tránh ăn cá chứa nhiều thủy ngân

Mẹ bầu nên bổ sung từ 224g đến 336g cá chứa ít thủy ngân mỗi tuần và cần tránh ăn cá chứa nhiều thủy ngân  

1.2. Những món ăn còn sống, chưa nấu chín kỹ

Những thực phẩm sống, tái, chưa được nấu chín kỹ là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và kí sinh trùng tồn tại và phát triển. Điều này làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho mẹ bầu và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng đến hệ thống thần kinh của thai nhi. Cụ thể: 

1 - Cá sống (Sushi): Đây là món ăn khoái khẩu của nhiều người do giữ được hương vị tươi ngon của cá. Song, nó cũng ẩn chứa nguy cơ cao bị nhiễm các loại vi khuẩn, virus, ví dụ như Listeria, Norovirus, Vibrio, Salmonella,... Những vi khuẩn, virus này xâm nhập vào cơ thể có thể gây ra tình trạng ngộ độc thực phẩm, tiêu chảy, mất nước, suy nhược cơ thể, thậm chí gây tử vong. 

Theo CDC Hoa Kỳ, phụ nữ mang thai có nguy cơ nhiễm vi khuẩn Listeria cao gấp 10 lần so với người bình thường. Vi khuẩn này có thể truyền sang thai nhi qua hàng rào nhau thai và làm tăng nguy cơ dọa sảy thai, sinh non, thai chết lưu,...

Các món ăn từ cá sống làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho mẹ bầu và thai nhi

Các món ăn từ cá sống làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho mẹ bầu và thai nhi

2 - Thịt tái chín (beefsteak): Tiêu thụ các loại thịt tái chín có thể tạo cơ hội cho các loại vi khuẩn như Toxoplasma, E. coli, Listeria và Salmonella xâm nhập vào cơ thể. Chúng gây ra nhiều vấn đề đe dọa đến sức khỏe của thai nhi như động kinh, mù lòa, khuyết tật trí tuệ, nghiêm trọng hơn là tình trạng thai chết lưu. 

Trong thịt tái, sống chứa các chủng vi khuẩn Toxoplasma, E.coli, Listeria, Salmonella

Trong thịt tái, sống chứa các chủng vi khuẩn Toxoplasma, E.coli, Listeria, Salmonella 

3 - Trứng sống: Trứng sống cũng là nguồn thực phẩm gây ra tình trạng nhiễm khuẩn Salmonella ở mẹ bầu với các biểu hiện như buồn nôn, nôn, sốt, tiêu chảy, co thắt dạ dày,... Trong một số trường hợp hiếm gặp, nhiễm vi khuẩn Salmonella có thể gây ra tình trạng co thắt tử cung dẫn đến sinh non hoặc thai chết lưu. Món ăn từ trứng sống mẹ cần hạn chế đó là trứng chần, sốt salad, sốt trứng gà, bánh kem tự làm,...

4 - Rau mầm (salad rau): Phần lớn các loại rau mầm trên thị trường hiện nay đều được trồng trong môi trường ấm, ẩm ướt, đây là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn Salmonella, E.coli,... tồn tại và phát triển. Hơn nữa, các loại vi khuẩn này rất khó bị rửa trôi và rất dễ gây ra tình trạng nhiễm khuẩn nếu không được nấu chín.

rau mầm

Các loại rau mầm phổ biến bao gồm giá đỗ, củ cải, cải bẹ xanh,...

1.3. Những thực phẩm dễ gây dị ứng

Theo các chuyên gia, nếu mẹ bị dị ứng trong thời gian mang thai thì cơ thể sẽ tự động sinh ra một số chất gây hại cho thai nhi và có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như sảy thai, sinh non, trẻ sinh ra dễ bị dị ứng, nghiêm trọng hơn là dị tật thai nhi (nếu bị dị ứng kéo dài).

Một số thực phẩm dễ gây dị ứng mà mẹ bầu cần cân nhắc trước khi bổ sung là cá, tôm, cua, đậu phộng, thực phẩm lên men,...

hải sản dễ gây dị ứng cho các mẹ có cơ địa dị ứng

Mẹ bầu có cơ địa dễ bị dị ứng cần cân nhắc trước khi bổ sung các loại cá, tôm, hải sản 

1.4. Đồ chiên rán

Chất béo là một phần không thể thiếu trong bất kỳ một chế độ dinh dưỡng nào. Tuy nhiên, chất béo bão hòa thì không như vậy, nó có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ và thường được tìm thấy trong đồ chiên rán. Những thực phẩm này không những không mang lại nhiều dinh dưỡng cho mẹ bầu mà còn làm tăng nguy cơ thai chết lưu do giảm dòng máu tới thai nhi.   

Vì vậy, mẹ bầu cần tránh các đồ chiên rán như khoai tây chiên, xúc xích rán, gà rán,... Thay vào đó, bạn nên lựa chọn những món luộc, hấp hoặc các thực phẩm chứa chất béo lành mạnh từ bơ, hạt chia, hạt lanh,... tạo điều kiện cho sự phát triển não bộ của thai nhi.

Mẹ bầu cần hạn chế ăn những món chiên, xào nhiều dầu mỡ

Mẹ bầu cần hạn chế ăn những món chiên, xào nhiều dầu mỡ

1.5. Đồ xông khói, nướng

Điểm chung của đồ xông khói và nướng là được chế biến ở nhiệt độ cao và dùng củi, than để chế biến. Đây là những nguyên liệu dễ sinh độc tố khi đốt ở nhiệt độ cao và dễ bám vào bề mặt thức ăn. Chính vì vậy, nếu mẹ bầu thường xuyên ăn đồ xông khói, nướng có thể gia tăng nguy cơ bị ung thư và trẻ sinh ra dễ bị suy giảm về nhận thức.

Hạn chế ăn đồ nướng, xông khói trong thời kỳ mang thai

Hạn chế ăn đồ nướng, xông khói trong thời kỳ mang thai

1.6. Đồ ngọt

Các chuyên gia khuyến cáo mẹ bầu không nên ăn đồ ngọt quá thường xuyên trong suốt thai kỳ. Trong một số trường hợp, đồ ngọt có thể phần nào giải quyết tình trạng tụt đường huyết nhưng nó cũng có thể để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng cho mẹ và thai nhi nếu bổ sung vượt quá lượng cần thiết. 

Một số nhà nghiên cứu nhận định rằng những trẻ sinh ra bởi mẹ bầu tiêu thụ nhiều đồ ngọt sẽ có khả năng nhận thức, khả năng ngôn ngữ, khả năng ghi nhớ kém hơn so với bình thường. Điều này cũng đúng với các trường hợp trẻ tiêu thụ nhiều đường trong những năm tháng đầu đời. 

Bên cạnh đó, mẹ bầu tiêu thụ nhiều đồ ngọt cũng làm tăng nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ và gây ra các biến chứng như tiền sản giật, nhiễm toan ceton, thai chết lưu, suy hô hấp,...

Mẹ bầu cần hạn chế ăn đồ ngọt

Mẹ bầu cần hạn chế ăn đồ ngọt (bánh ngọt, đồ uống có gas, bánh kẹo) nhằm hạn chế tối đa nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ

1.7. Gan động vật

Gan động vật là nguồn bổ sung dồi dào vitamin A - vitamin thiết yếu cho quá trình phát triển của thai nhi. Mặt khác, việc bổ sung quá nhiều vitamin A, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể dẫn đến sảy thai, dị tật thai nhi,... 

Theo khuyến cáo của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, lượng vitamin A cần bổ sung mỗi ngày không được vượt quá 10.000 IU mỗi ngày. Nếu tiêu thụ vượt quá lượng khuyến cáo trên có thể gây ra các dị tật liên quan đến thần kinh, thị giác, tai, mũi, tủy sống, ống thần kinh, và những bất thường liên quan đến đường tiêu hóa và thận. 

Nghiên cứu cho thấy những bà mẹ mang thai bổ sung hơn 10.000 IU vitamin A mỗi ngày có thai nhi bị dị tật cao hơn 80% so với những bà mẹ chỉ bổ sung 5.000 IU hoặc thấp hơn mỗi ngày. Vì vậy, mẹ bầu cần theo dõi chặt chẽ lượng tiêu thụ gan động vật trong quá trình mang thai, đặc biệt là trong khi đang sử dụng các thực phẩm chức năng chứa vitamin A. 

Tham khảo chi tiết: Vitamin A gây dị tật thai nhi

gan heo

Việc tiêu thụ gan động vật cần được theo dõi chặt chẽ ở phụ nữ có thai, tránh bổ sung quá nhiều gây ra tình trạng dư thừa vitamin A

1.8. Thực phẩm chứa caffein

Thực phẩm chứa caffein cũng nằm trong danh sách những thực phẩm gây dị tật thai nhi mà mẹ bầu cần tránh. Lý giải điều này là do caffein có thể hấp thu nhanh vào cơ thể và đi qua hàng rào nhau thai. Song, cơ thể thai nhi chưa có các loại enzym chuyển hóa caffein, dẫn đến tình trạng tích tụ caffein trong cơ thể. 

Chính vì vậy, nếu mẹ bầu tiêu thụ quá nhiều đồ uống chứa caffein có thể kìm hãm sự phát triển của thai nhi và tăng nguy cơ trẻ sinh ra bị nhẹ cân. Nghiên cứu cho thấy trẻ sơ sinh nhẹ cân (dưới 2,5kg) có tỷ lệ tử vong khá cao và làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở tuổi trưởng thành. 

Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ khuyến cáo phụ nữ trong thời kỳ mang thai nên hạn chế tiêu thụ đồ uống chứa caffein, tốt nhất là dưới 200 mg/ngày. Trong một tách cà phê 240ml có chứa khoảng 95 mg caffein, một tách trà 240 ml chứa khoảng 47 mg. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi ngày mẹ bầu không được uống quá 2 tách cà phê hoặc 4 tách trà.

Mẹ bầu cần hạn chế tiêu thụ đồ uống chứa caffein

Mẹ bầu cần hạn chế tiêu thụ đồ uống chứa caffein trong thai kỳ để đảm bảo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của thai nhi

1.9. Rượu, bia gây dị tật thai nhi

Tính đến thời điểm hiện tại chưa có một nghiên cứu nào chứng minh nồng độ cồn an toàn đối với thai nhi. Chính vì vậy, mẹ bầu cần kiêng tuyệt đối rượu, bia trong thời kỳ mang thai. 

Một nghiên cứu được công bố vào năm 2012 cho thấy dù chỉ tiêu thụ một lượng cồn rất nhỏ vẫn có thể làm suy yếu nghiêm trọng hệ thống não bộ của thai nhi. Không những thế, việc tiếp xúc thường xuyên với cồn có thể gây ra hội chứng nghiện rượu ở thai nhi và gây ra các dị tật liên quan đến tim, dị tật khuôn mặt, thiểu năng trí tuệ,...

Rượu, bia gây dị tật thai nhi

Cho đến thời điểm hiện tại chưa có nghiên cứu chứng minh nồng độ cồn an toàn tuyệt đối với thai nhi 

1.10. Giấm và thực phẩm có tính acid

Giấm và thực phẩm có tính acid là cái tên tiếp theo mà mẹ bầu cần tránh trong thai kỳ. Bổ sung quá nhiều giấm và thực phẩm có tính acid không chỉ gây ra một số bệnh lý trên đường tiêu hóa điển hình là viêm, loét dạ dày - tá tràng mà còn làm tăng nguy cơ dị tật thai nhi. Hơn nữa, việc bổ sung những thực phẩm này trong 2 tuần đầu thai kỳ có thể khiến mẹ cảm thấy mệt mỏi.

Mẹ bầu không nên bổ sung những thực phẩm từ giấm và có tính acid

Mẹ bầu không nên bổ sung những thực phẩm từ giấm và có tính acid

1.11. Sữa, pho mát và nước ép trái cây chưa tiệt trùng

Sữa, pho mát, nước ép trái cây chưa tiệt trùng có thể chứa một loạt vi khuẩn có hại như Listeria, Salmonella, E. coli và Campylobacter do quá trình thu hái, chế biến và bảo quản không đảm bảo vệ sinh. Việc tiêu thụ các thực phẩm này không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn gây ra nhiều dị tật bẩm sinh cho thai nhi. 

Chính vì vậy, lựa chọn các thực phẩm đã qua tiệt trùng hoặc thanh trùng là sự lựa chọn hoàn hảo giúp loại bỏ các loại vi khuẩn gây hại mà vẫn đảm bảo giá trị dinh dưỡng vốn có của thực phẩm.

Mẹ bầu nên lựa chọn sữa, phô mai và nước trái cây đã tiệt trùng

Mẹ bầu nên lựa chọn sữa, phô mai và nước trái cây đã tiệt trùng để ngăn ngừa nguy cơ bị nhiễm khuẩn

2. Ngăn ngừa dị tật thai nhi bằng chế độ dinh dưỡng lành mạnh

Một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất sẽ giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh bình thường. Trong phần dưới đây, GENTIS gửi tới mẹ bầu danh sách một số thực phẩm mẹ bầu nên bổ sung trong thai kỳ: 

  • Rau củ, trái cây: Theo các chuyên gia bên cạnh các thực phẩm giàu đạm, mẹ cần tăng cường bổ sung rau củ và trái cây, đặc biệt là thực phẩm giàu chất xơ để phòng ngừa nguy cơ bị táo bón. 
  • Sữa và thực phẩm chế biến từ sữa: Sữa và các chế phẩm từ sữa là nguồn bổ sung dồi dào vitamin và khoáng chất, điển hình là Canxi giúp hỗ trợ quá trình phát triển xương, răng của thai nhi. 
  • Thực phẩm giàu sắt và protein: Sắt và protein là những dưỡng chất quan trọng trong quá trình phát triển của thai nhi. Chính vì vậy, mẹ đừng quên bổ sung chúng vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày nhé! Một số thực phẩm giàu protein và sắt có thể kể đến là thịt bò, thịt lợn, rau bina, bí ngô, gà tây, sô cô la đen,...
  • Bánh mì ngũ cốc: Mẹ ưu tiên lựa chọn các loại bánh mì ngũ cốc giàu chất xơ và các loại vitamin như bánh mì yến mạch, ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì đen,... Đây là nguồn thực phẩm rất giàu chất xơ và nhóm vitamin B tốt cho hệ thống thần kinh thai nhi cũng như hệ tiêu hóa của mẹ.

Mẹ cần tăng cường bổ sung trái cây và rau xanh trong suốt thai kỳ

Mẹ cần tăng cường bổ sung trái cây và rau xanh trong suốt thai kỳ 

3. 5 vấn đề mẹ bầu cần lưu ý khi mang thai để tránh sinh con bị dị tật

Để ngăn ngừa dị tật thai nhi, mẹ cần lưu ý: 

  • Tiêm phòng đầy đủ: Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến dị tật thai nhi là do mẹ bị nhiễm vi khuẩn, virus trong quá trình mang thai. Chính vì vậy, một trong những biện pháp giúp giảm nguy cơ dị tật thai nhi đó là tiêm phòng đầy đủ các mũi vắc-xin theo khuyến cáo bao gồm: tiêm phòng sởi, HPV, cúm, quai bị, rubella, ho gà, bạch hầu, uốn ván,... 
  • Bổ sung 400mcg acid folic mỗi ngày: Theo khuyến cáo của CDC Hoa Kỳ, mỗi ngày mẹ cần bổ sung 400mcg acid folic. Thời gian bổ sung tốt nhất là từ 1 tháng trước khi mang thai cho đến tuần thứ 12 của thai kỳ nhằm ngăn ngừa nguy cơ mắc dị tật về não và cột sống như nứt cột sống, chứng thiếu não,...
  • Không sử dụng các chất kích thích: Như đã chia sẻ ở trên, rượu, bia, thuốc lá,... có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình hình thành và hoàn thiện hệ thống não bộ và thần kinh của thai nhi. Do đó, mẹ tuyệt đối không được sử dụng các chất kích thích kể trên. 
  • Tuân thủ lịch khám thai định kỳ: Để phát hiện sớm nhất dị tật mà thai nhi có thể mắc phải, mẹ cần tuân thủ đúng lịch khám thai kỳ mà bác sĩ chỉ định. Trong trường hợp bỏ lỡ lịch khám định kỳ, mẹ cần đi khám lại sớm nhất có thể để theo dõi và đánh giá quá trình phát triển của thai nhi.
  • Thực hiện sàng lọc trước sinh: Sàng lọc trước sinh là công cụ hữu ích giúp phát hiện sớm các dị tật mà thai nhi có thể mắc phải để từ đó có biện pháp can thiệp và điều trị kịp thời. Trong trường hợp thai nhi bị dị tật, nó còn giúp mẹ có thêm thời gian để chuẩn bị về tinh thần cũng như điều kiện kinh tế cho hành trình điều trị dài phía trước. 

Tham khảo chi thêm: Tiêm phòng dị tật thai nhi

sàng lọc nipt

Nên thực hiện sàng lọc trước sinh từ tuần thứ 10 của thai kỳ

GENTIS là gợi ý hoàn hảo dành cho mẹ bầu khi có ý định thực hiện sàng lọc trước sinh bởi các lý do sau: 

  • Máy móc, trang thiết bị hiện đại: Trang thiết bị, công nghệ tiến hành phân tích mẫu thử và đọc kết quả tại GENTIS đều được nhập khẩu từ những nước có nền y khoa tiên tiến, có thể kể đến là Mỹ, Nhật, Anh,... điển hình là công nghệ Illumina, AppliedBiosystems,... 
  • Quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành: Nơi đây sở hữu đội ngũ chuyên gia, kỹ thuật viên có trình độ chuyên môn cao và được đào tạo, cập nhật kiến thức liên tục hàng tháng, hàng quý. 
  • Phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế: GENTIS là một trong những đơn vị hiếm hoi đạt tiêu chuẩn yêu cầu về chất lượng và năng lực của phòng xét nghiệm Y tế (ISO 15189:2012). Điều này giúp đảm bảo đầu ra kết quả xét nghiệm đạt độ chính xác >99%.

GENTIS - đơn vị xét nghiệm hàng đầu tại Việt Nam

GENTIS - đơn vị xét nghiệm hàng đầu tại Việt Nam

Qua bài viết, hi vọng rằng mẹ bầu đã có thêm nhiều kiến thức liên quan đến thực phẩm gây dị tật thai nhi để từ có kế hoạch bổ sung dinh dưỡng cho phù hợp. Nếu mẹ bầu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến sàng lọc trước sinh hoặc gặp khó khăn trong việc lựa chọn xét nghiệm sàng lọc trước sinh, hãy liên hệ trực tiếp đến GENTIS qua hotline 0988 00 2010 để được Bác sĩ tư vấn hỗ trợ.

ĐĂNG KÝ DỊCH VỤ TẠI GENTIS
Cảm ơn Quý khách đã tin tưởng sử dụng dịch vụ của GENTIS,
Quý khách vui lòng điền thông tin bên dưới để được hỗ trợ,
tư vấn một cách tốt nhất!
Đối tác